Genen tegen hoogteziekte

26september2012
Bron: uu.nl
De yak leeft in de hooglanden van Tibet onder zeer barre omstandigheden. Onderzoekers van universiteiten in China en Nederland hebben nu ontdekt dat yaks extra genen bezitten die ervoor zorgen dat ze onder die barre omstandigheden kunnen overleven.
De yak is verwant aan het rund. Voor de bevolking van Tibet en omliggende gebieden zijn de dieren zeer belangrijk. De yak zorgt voor melk, vlees, wol en leer. Boven de 3000 meter, en in die contreien leeft de yak, groeit er nog maar weinig gras. Ook is het extreem koud en er zit weinig zuurstof in de lucht. Geen geringe prestatie dus voor de yak. Een internationaal team van onderzoekers van een universiteit in Lanzhou, China en de faculteit Diergeneeskunde in Utrecht hebben het genoom van de yak bestudeerd. Het volledige genoom is gepubliceerd in Nature Genetics. Ten opzichte van het rund zoals we dat in Nederland kennen, heeft de yak extra genen. Deze genen zijn belangrijk voor het energie metabolisme en voor aanpassing aan lage zuurstofconcentraties en druk. Ook de reuk van de yaks is aangepast. Zo kunnen de dieren ruiken waar onder de sneeuw nog wat gras te vinden is.

Mogelijk kan de kennis over de genen tegen hoogteziekte bij de yak ook mensen helpen. Een kwart van de mensen die niet in de bergen woont krijgt al bij een hoogte van 2000 tot 3000 meter boven zeeniveau last van hoogteziekte. Kennis over de genen die hierbij een rol spelen kan mogelijk helpen hier betere behandelingen voor te ontwikkelen.