Europese oerpony

14oktober2009
Bron: natuurbericht.nl, foto Hans Hovens (Faunaconsult)
Er zijn uitgebreide aanwijzingen dat de Exmoorpony een rechtstreekse afstammeling is van de wilde oerpony. Deze kwam in het Pleistoceen in Noordwest Europa voor. Lang werd aangenomen dat het Przewalskipaard de enige nog levende afstammeling is van het wilde paard.
De Exmoorpony dankt zijn naam aan het Zuid-Engelse Exmoor waar de pony’s al jaren in het wild overleven.
Er is een uiterlijke gelijkenis tussen de Exmoorpony, het Przewalskipaard en afbeeldingen van wilde paarden in Zuid-Franse en Spaanse grotten, die 17.000 tot 39.000 jaar geleden gemaakt werden. Ze hebben zwarte onderbenen, een zware onderkaak, een lichte buik, een aalstreep (donkere streep op de rug) , een meelsnuit (meelkleurige vlek rond de neusgaten) en een zware wintervacht. De Exmoorpony heeft, in contrast met andere wilde familieleden zoals het Przewalskipaard en de zebra, hangende manen. Maar ook dat blijkt in het Laat-Pleistoceen al voor te komen.
In een zeer uitgebreid DNA onderzoek werd het mitochondrale DNA van meer dan 700 hedendaagse en Pleistocene paarden vergeleken. Mitochondraal DNA wordt rechtreeks van moeder op kind doorgegeven. Het verandert maar langzaam (alleen door mutatie) en is dus zeer geschikt voor afstammingsonderzoek. Hieruit bleken zowel het Przewalskipaard als de Exmoorpony waarschijnlijk van hetzelfde type oerpaard af te stammen.
Eerder onderzoek naar bloedeiwitten had ook al aangetoond dat de Exmoorpony niet vermengd is met Arabische paarden.
De voorouders van de Exmoorpony hebben ook in Nederland rondgelopen. Hans Hovens van Faunaconsult pleit ervoor dat de Exmoorpony ook in Nederland als grazer ingezet wordt. Het Samenwerkingsverband Exmoorpony zet zich hiervoor is. Deze wilde Europese oerpony (misschien een betere naam dan de Exmoorpony) maakt zo een grotere kans behouden te blijven.
In de herfstuitgave van het tijdschrift Zoogdier (2009) besteed Hans Hovens uitgebreid aandacht aan het onderzoek naar de Exmoorpony.