Eerst is geanalyseerd welke factoren mogelijk een bedreiging vormen voor het welzijn van de meest gehouden gezelschapsdieren. Deze ongeriefanalyse is vergelijkbaar eerdere analyses voor rundvee, varkens, pluimvee, nertsen en paarden (2007) en voor konijnen, kalkoenen, eenden, schapen en geiten (2009). De ongeriefanalyse is uitgevoerd voor 23 diersoorten of groepen van dieren verdeeld over zoogdieren, vogels, reptielen, amfibieen en vissen.
Ongerief komt bij alle categoriën en soorten gezelschapsdieren voor, ook in ernstige mate. De oorzaken hiervan zijn:
Het is lastig om regelgeving hiervoor de formuleren en al helemaal om die te handhaven, zelfregulering ligt meer voor de hand. Er wordt een aanbeveling gedaan om het omgaan met gezelschapsdieren op te nemen in het basisonderwijs en het vakonderwijs. Want, stellen de schrijvers, omgaan met gezelschapsdieren hoort thuis in de opvoeding van kinderen.
Het ministerie van LNV zet in haar beleid vooral in op goede voorlichting van (toekomstige) houders van dieren. Daarnaast is er een vierjarig onderzoeksprogramma welzijn gezelschapsdieren opgesteld.